Het tweede verliest op 0,000036 seconden

Het tweede heeft in de 1e ronde van de KNSB-competitie met 4½-3½ verloren in en tegen Lonneker. Op voorhand leek het met drie invallers een lastige klus te worden. In de praktijk hebben we de kans op meer laten liggen.

Waar Robin van Leerdam vaak als laatste nog bezig is, was hij nu als eerste klaar. Maar dat was geen goed teken. Een verkeerde paardzet liet een dubbele aanval toe. Om mat te voorkomen, moest Robin een pion geven. Dat leverde slechts tijdelijk uitstel op, enkele zetten later ging hij alsnog mat.

Hans Dam traint bij Voerendaal de jeugd en ditmaal bracht hij zijn eigen lessen in de praktijk. Hij kende de opening niet, maar besloot dat snel stukken ontwikkelen altijd een goed plan is. Een fraaie pionnendoorbraak met e5 en een nog fraaier schijnoffer met Pe5 zorgden voor een vlotte overwinning, die Hans met deskundig commentaar na afloop vol plezier toonde.

Corniek le Poole speelde een partij waarin het voor de toeschouwers lastig in te schatten viel wie beter stond. Toen Corniek echter een paard op a4 buitenspel zette, kon de tegenstander dat stuk met een kleine combinatie buitmaken.

Bij deze achterstand kon Clemens de Vos zetherhaling afdwingen. Clemens had een pion geofferd en zag niet goed hoe hij zijn voordeel kon verzilveren. Teamcaptain Robin drukte hem op het hart op door te spelen, maar daarbij geen risico’s te nemen. Dat moet je net tegen Clemens zeggen. Hij offerde zijn dame voor een stuk en een toren. In de verwikkelingen raakte zijn tegenstander de draad kwijt en Clemens kon afwikkelen naar een eenvoudig gewonnen eindspel. Vol trots vroeg Clemens na afloop wat wij van zijn speculatieve dameoffer vonden. “Speculatief’, was de unanieme conclusie.

Ook Pieter Kruit speelde door na een remiseaanbod. Terecht, want hij had een goede tegen een slechte loper. Met nauwkeurig spel zorgde de tegenstander er echter voor dat Pieter niet binnen kon komen en remise bleek uiteindelijk het onvermijdelijke resultaat.

Jethro Hartmann zorgde samen met tegenstander voor spektakel. Jethro speelde uitermate creatief een zwart paard naar a1, dat verrassend genoeg de witte torens lastig viel. Toen hij een krachtige pionnenopstoot achterwege liet, kon de tegenstander alsnog een koningsaanval opzette. Maar het kostte de man uit Lonneker veel tijd en hij ergerde zich ook aan het lawaai. We speelden bij de IJsclub Lonneker en daar bouwde men een parcours voor de drekrace van zondag. Dat leverde inderdaad enige overlast op, maar het bleef wel keurig binnen de perken. De man uit Lonneker raakte op de 40e zet echter mede door de overlast in paniek. Met nog zeven seconden over gingen zijn handen in het haar, met twee seconden wilde hij zetten maar haperde zijn hand en op de valreep wist hij nog een zet op het bord te gooien en zijn klok bijtijds in te drukken. Wij dachten dat hij nog een tiende van een seconde over had, Lonneker hield het zelf op 0,000036 seconde.

Voor Niels van Duijl was Lonneker een thuiswedstrijd. De student uit Enschede kon lekker op het fietsje naar de speelzaal. Daar hield hij knap stand, maar moest op een gegeven moment wel pionverlies accepteren. Het lukte wel om af te wikkelen naar een dame-eindspel waarbij de zwarte koningstelling verzwakt was. De tegenstander had geen andere keuze dan eeuwig schaak te accepteren.

Aan Kees Stap de taak om een gelijkspel op het scorebord te brengen. Nadat de tegenstander in de opening kans op voordeel had laten liggen, pakte Kees het initiatief. Het duurde lang voordat wit kon rokeren, maar echt voordeel wist zwart niet te behalen. Wel kon Kees afwikkelen naar een eindspel waarbij hij net als Pieter eerder de goede loper had. Achteraf bleek de winst niet zo moeilijk, maar achter het bord bleek het te lastig. Kees schoof de verkeerde pion door, maar had alsnog op studieachtige wijze alsnog kunnen winnen. Maar dat bleek pas thuis bij analyse met Fritz, in de partij moest Kees balend met remise genoegen nemen. Daarmee ging de match op het nippertje verloren.

Lonneker heeft ook een verslag gemaakt van de wedstrijd. Hier kun je dat lezen.

Wedstrijdverslag De Cirkel 3 – Wageningen 3 (SOS-competitie)

Op dinsdag 15 februari jl. speelden we (uitkomend in de klasse 3E) in Ede tegen De Cirkel 3. Covid-19 leek al bijna vergeten, hoewel de wedstrijdleider ons wees op de geldende maatregelen en ons tussen neus en lippen door waarschuwde voor zijn ijzersterke team. Ons zelfvertrouwen was redelijk, want onze gemiddelde rating (1375) lag enigszins hoger dan die van onze tegenstander (1332). Daarbij dient wel opgemerkt te worden, dat hun eerste-bordspeler met een rating van 0 een onduidelijke factor was.

Onze eerste-bordspeler, Marc Bruggeman, liet zich daardoor niet van zijn stuk brengen. Hij speelde zijn partij zonder moeilijkheden en kwam remise overeen.

Rinus van der Molen speelde op het 3e bord niet minder dan prima en stond beter. Door één moment van onachtzaamheid verloor hij een toren en moest onverdiend een verlies incasseren.

Jan-Willem Koekebakker dirigeerde als aanvoerder het team op rustige en goede manier. Zijn tegenstander aan het zesde bord bleek de hoogste rating te hebben. De partij verliep als volgt:
1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. Nc3 Nf6 4. d3 g6 5. Bg5 Bg7 6. Qd2 Nc6 7. Be2 Bg4 8. Be3 Qc7 9. h3 Bxf3 10. Bxf3 a6 11. O-O O-O 12. Rfe1 Rad8 13. Rab1 b5 14. Ne2 Ne5 15. Ng3 Nxf3+ 16. gxf3 Nd7 17. f4 e6 18. f5 exf5 19. exf5 Ne5 20. Qe2 Qb7 21. Red1 Nf3+ 22. Kf1

22…Nh4 23. Qg4 Bf6 24. Bg5 Qg2+ 25. Ke2 Rde8+ 26. Ne4 Qxg4+ 27. hxg4 Bxg5 28. Kf1 Bf4 29. Nf6+ Kg7 30. Nxe8+ Rxe8 31. fxg6 1/2-1/2
Hier nam Jan-Willem een remiseaanbod van zijn tegenstander aan. Zijn commentaar hierop: “Ik had de moed verloren. Ik zag het niet meer zitten en heb het remiseaanbod aanvaard. Stom! Zwart staat gewonnen!” Een leerzame partij.

Sjoerd de Rave vocht als altijd en werd ook met een remise beloond. Zijn tegenstander toonde zich sportief, maar teleurgesteld. Sjoerd zijn eigen samenvatting van de partij, die ik de leden niet wil en niet mag onthouden: “Met wit een symmetrische Engelse opening mishandeld, daarna langzaam naar een ongeveer gelijke stand gemanoeuvreerd, in de afwikkeling een paar flinke fouten gemaakt die tot verlies hadden moeten leiden maar mijn tegenstander zag het ook niet en bood in een voor hem gewonnen stelling remise aan. Met een zucht van verlichting geaccepteerd.”

Ikzelf speelde een degelijke partij met zwart. Het was de eerste keer, dat ik op dit niveau met het Londensysteem in contact kwam. Solide blijven en hopen dat mijn tegenstander eerder zwaktes vertoont dan ik, dacht ik, de raad van James Altucher volgend. En jawel, na de 17e zet van wit ontstond de volgende stand:

1. d4 d5 2. Bf4 Nf6 3. e3 Nc6 4. Bd3 e6 5. a3 Be7 6. Nf3 O-O 7. Nc3 Bd7 8. Qe2 Re8 9. O-O-O a6 10. Ne5 Rb8 11. g4 g6 12. g5 Nh5 13. Qg4 Nxf4 14. Qxf4 Nxe5 15. Qxe5 Bxg5 16. Rdg1 Bf6 17. Qf4

Na heel lang nadenken en nadat ik alle moed verzameld had, speelde ik 17. … e5. En het lukte! De partij verliep duidelijk in mijn voordeel. Concentratie deed de rest. Het eerste volle punt was binnen. 18. dxe5 Rxe5 19. Qf3 Bc6 20. e4 dxe4 21. Bxe4 Bxe4 22. Nxe4 Bg7 23. Rd1 Qe7 24. Nd2 Rb5 25. Nb3 Qe5 26. Qc3 Qxc3 27. bxc3 Bxc3 28. Rd3 Bg7 29. f3 c5 30. Nd2 Bh6 31. c4 Bxd2+ 32. Kxd2 Rb2+ 33. Kc3 Re2 34. h3 Rbe8 35. Rhd1 R8e3 36. f4 Rxd3+ 37. Kxd3 Rh2 38. h4 Rxh4 39. Ke4 Rh3 40. Rb1 Rxa3 41. Rxb7 h5 42. Ke5 Re3+ 43. Kf6 Re6+ 44.Kg5 Kf8 45. Rc7 Kg7 46. Rxc5 Rf6 47. Re5 Rf5+ 48. Rxf5 gxf5 49. Kxf5 Kf8 50. c5 Ke8 51. c6 Kd8 52. Ke5 Kc7 53. Kf6 h4 54. Kxf7 h3 55. f5 h2 56. f6 h1=Q 57. Ke7 Qh7+ 58. f7 Qxf7+ 59. Kxf7 0-1

En dan de laatste partij. Koen Uitdehaag (tweede bord) won een pion en weerstond de druk die op de koningsvleugel werd opgebouwd. Omdat deze partij beslissend was, stond een kleine massa aan spelers om het bord heen. Er was een zekere spanning te bespeuren, maar het vertrouwen in Koen werd niet beschaamd. Hier de positie na 21 … Db5:

Aan de lezer om te bekijken, hoe dit verder te spelen. Nadat Koen een tweede pion had gewonnen en de diagonaal a1-h8 beslissend had bezet, legde zijn tegenstander het hoofd sportief in de schoot. Uitslag: 3 ½ – 2 ½ in ons voordeel!

Christiaan Zevenbergen

Wageningen – Philidor 1847

Op zaterdag 5 februari 2022 werd de KNSB-competitie hervat met een thuiswedstrijd tegen Philidor Leeuwarden (in m’n hoofd heten ze nog steeds zo). Oud-clubgenoot Jan Hania is daar tegenwoordig teamleider en aangezien we af en toe nog met Hans Dam erbij trainen, kon ik hem via Whatsapp uitnodigen voor de wedstrijd. Het werd een rare ontmoeting: zij waren eerder al min of meer gedwongen hun tweede terug te trekken om een eerste op de been te kunnen houden, wij hadden door veel zieken ook maar liefst vier invallers. Dit leverde het volgende plaatje aan ontmoetingen op:

1. Marcel Vermaat (2215) – John Stigter (1875)
2. Tjerk Sminia (2096) – Jeroen Weggen (2181)
3. Jan Hania (2178) – Chiel van Oosterom (2400)
4. Bas van der Lijn (2221) – David van Eekhout (2083)
5. Jan Boersma (2062) – Erwin Oorebeek (2137)
6. Fred Jonker (2153) – Eddie Scholl (2172)
7. Auke van der Heide (1997) – Pieter de Paus (1736)
8. Co Wiersma (1754) – Leandro Slagboom (2062)
9. Erik Kruit (1876) – Cees van de Waerdt (1721)
10. Kees Stap (2101) – Harmen Visscher (1913)

Gemiddeld was Philidor dus sterker (2088 tegenover 2006), maar ja, dat zegt niet zo heel veel (als het binnen de perken blijft).

Als eerste was John klaar. Dat was al na heel wat uurtjes spelen trouwens. Ik heb eigenlijk van zijn partij niet heel veel meegekregen (lees: in de korte langsloopmomenten snapte ik er niet veel van), maar ergens ging het dus fout. Ik heb ook niet meer gehoord of de gedachte van Fred dat hij opgaf in gewonnen stelling klopte. Zal het eens navragen.

Vervolgens gingen we al richting de eerste tijdcontrole, voordat de tweede uitslag viel. Of Chiel eerder was of ik, weet ik niet, want toen ik opstond, bleek hij ook klaar. Dus laten we de 1-1 bij Chiel leggen. Hij speelde tegen “onze” Jan, die er redelijk voortvarend in ging met een snel pionoffer. Het leek mij dat dit het soort stelling was, waarmee Jan het vroeger iedereen moeilijk kon maken. Chiel vertelde achteraf ook dat hij zich wel een tijdje zorgen maakte, maar hij heeft het om kunnen draaien en scoorde de gelijkmaker. Vrijwel gelijktijdig bracht ikzelf ons op voorsprong. Mijn tegenstander was zo vriendelijk een van de weinige dingen te spelen die ik bekeken had, dus stonden de eerste zetten redelijk snel op het bord. Maar toen hij afweek met een op zich logisch schaakje, was ik op mezelf aangewezen. Ik onderdrukte mijn eerste neiging om mee te gaan in zijn gedachten (hij leek een kwal te winnen) en dat was maar goed ook, want anders was ik in het nadeel gekomen. Nu hield ik het redelijk onder controle, bleef in het voordeel en ook al doorstonden mijn zetten de toets van Stockfish zeker niet, toch wist ik twee verbonden vrijpionnen op de derde rij te creëren en dat is meestal al een toren waard.

Zeven partijen waren dus nog bezig, toen de eerste tijdcontrole echt aanbrak. Ik heb samen met de arbiter heel wat rondgelopen tussen de borden die in tijdnood waren. Ik denk dat alleen Fred klaar was voor die tijd. Hij speelde tegen Eddie Scholl, de man die ooit Nederlands kampioen werd en jarenlang teamleider van Philidor was. Het is wel heel saai om te schrijven en geeft eerder mijn onmacht aan om iets zinvols over de partij te zeggen, maar op een afstandje voelde dit als een partij die vrijwel steeds in evenwicht was. Hierna maakte Philidor weer gelijk. Pieter hield lang stand tegen Van der Heide, maar het ging toch mis. Ik zoek in mijn hoofd naar stellingsbeelden van zijn partij, maar kan die niet vinden. Sorry, Pieter, als je de lezers meer wil laten weten over je partij, zal je dat zelf moeten doen.

Hierna kwamen we weer op voorsprong via wat voelde als de mooiste partij van de match. Tjerk speelde tegen Jeroen Weggen, de speler die in mijn ogen hun theoriebeest is. Tjerk liet zich daar echter niet door afleiden en beide spelers gooiden de openingszetten op het bord. Toch voelde het al redelijk snel dat Tjerk degene was die aan de touwtjes trok met eerst een loperpaar en vervolgens een pion. Een fraai schijntorenoffer leek de beslissing al te brengen, maar zwart gaf niet op en dwong Tjerk nog tot wat nauwkeurige zetten. Die wist Tjerk wel te vinden en hij kon voor zichzelf en het team een fraai punt bijschrijven.

Met nog vier partijen te gaan dacht ik dat we zouden winnen. Cees had een goed eindspel (loper + paard tegen toren), Kees stond duidelijk beter (goed paard tegen slechte loper), David zag er hoogst onduidelijk maar misschien wel goed uit, en Co stond eigenlijk “gewoon” gewonnen.

Bij Cees bleek het toch minder goed dan gedacht. Zijn loper en paard moesten er vooral voor zorgen dat de ander niet verloren ging, en zijn koning stond eng, waarbij soms mat of stukverlies dreigde, en bovendien die koning aan de volledig verkeerde kant van het bord verkeerde. Cees had dit door en probeerde door het mijnenveld dat de vijandelijke toren opwierp, met zijn koning naar de damevleugel te snellen. Misschien had hij eerder zijn paard moeten opgeven om de witte b-pion te kunnen slaan. Want dan had met een beetje geluk de volgende remisestelling op het bord kunnen komen:

Hier speelt zwart gewoon Ka8 en op schaak Lb8 en het is pat als de toren niet van de achterste rij weggaat. Helaas had Cees in de partij in een vergelijkbare stelling hier net op b4 geslagen en stond de loper dus nog niet op de juiste diagonaal. Dus moest hij opgeven en stond het weer gelijk.

Toch hadden we nog steeds drie goede stellingen over. Tenminste, dat dacht ik. Bij David viel me pas heel laat op dat hij een pion achter stond. Soms mis je dat omdat je ogen naar een ander deel van het bord worden getrokken. Ik dacht serieus dat hij op winst speelde. Dat bleek helemaal niet zo te zijn. Hij had alles uit de kast gehaald om die pion achterstand te compenseren. De realiteit hiervan drong pas mij me door, toen hij het vertelde nadat hij had opgegeven en ik nog in de waan verkeerde dat hij de partij verblunderd had. Oeps, 4½-3½ achter met nog twee borden te gaan.

Kees stond nog steeds overwegend, maar waar moest hij er nou doorheen? Moest hij nou werkelijk één of twee pionnen gaan offeren, eventueel aangevuld met een paard, om het punt binnen te slepen? Kees probeerde het linksom, Kees probeerde het rechtsom, maar zag het niet. En vond al dat geoffer veel te onduidelijk om voor te gaan. Remise dus en 5-4 achter.

Dus waren alle ogen gericht op Co. Hij speelde tegen het grote talent van Philidor, Leandro Slagboom, die in augustus vorig jaar Nederlands Kampioen bij de jeugd tot 16 was geworden. Maar Co stond dus al een heel tijdje “gewoon” gewonnen! Toch zag het er allemaal nog eng uit. Zijn koning stond heel krap en de pogingen tot matnetjes vlogen Co om de oren. Terwijl Leandro al lange tijd enkel op zijn increment speelde, en geregeld de klok tot een seconde of 2 terug liet lopen, pakte Co rustig wat pionnetjes en begon eens met zijn vrije damevleugelpionnen aan een opmars. Leandro moest zijn aanval wel opgeven en in de verdediging. Maar ook bij de ogenschijnlijk rustige Co liep de tijd inmiddels behoorlijk terug. Co gaf zijn b-pion, maar kreeg zijn a-pion op a7. Maar Leandro deed nog een laatste aanvalspoging. Ik was erg trots op Co’s multifunctionele slotzet Pc4: niet alleen voorkwam dit een echte tegenaanval door een zwart paard een veld te ontnemen, maar tegelijkertijd dreigde die een blok te vormen tussen de zwarte toren en de vrije a-pion. Leandro zocht en keek en zocht, maar zag het niet meer en gaf op tijdens het vallen van zijn vlag. Door deze geweldige prestatie van Co werd het dan toch nog 5-5.

Al met al een gelijkspel na een heroïsch gevecht in de onderste regionen van klasse 1A. Door dit gelijkspel houden we Philidor in ieder geval wel onder ons. Dus ook al leek het wellicht lange tijd dat we zouden gaan winnen, toch is met dit gelijkspel een belangrijke stap richting klassebehoud gezet.

Erwin

Biografie over Wim Andriessen

Op woensdag 2 december is er een biografie over Wim Andriessen verschenen, getiteld W.F. Andriessen – Meester in het schaken, grootmeester in het uitgeven. De biografie is geschreven door Marten Coerts. Voor de schakers die al wat langer lid zijn van de club, zal de naam Wim Andriessen geen vragen oproepen, maar vooral herinneringen. Voor de overige leden kan een verwijzing naar het jubileumboek uit 2001 helpen, waar een interview met Wim Andriessen in staat dat Hein Stallinga en Erwin Oorebeek met hem hielden in november 2000. Het interview is te vinden op pagina 40-48.


De auteur heeft zelf het volgende te zeggen over het boek: ‘Meester in het schaken, grootmeester in het uitgeven’ is de biografie over een van de grote namen in de Nederlandse schaakwereld. Dat Max Euwe en Jan Timman bekend staan als Nederlands grootste schakers en een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan het Nederlandse schaakleven, mag duidelijk zijn. Althans op het schaakbord, want buiten het schaakbord is er nog een naam die niet onvermeld mag blijven: Wilhelm Fredrik (Wim) Andriessen (1938-2017). Hij was in de Nederlandse schaakwereld een fenomeen. In zijn jonge jaren klopte hij aan de deur van de Nederlandse top, speelde tegen o.a. Timman, maar één (verloren) partij bepaalde zijn lot als schaker. Hierna verschoof zijn focus naar het oprichten van een beter schaakblad dan destijds door de bond werd uitgegeven. In 1968 ziet het blad Schaakbulletin het daglicht dat tot 1984 zou bestaan. Omdat later vele schakers uit de gehele wereldtop gingen schrijven voor het blad werd het een groot succes. Met als opvolger het Engelstalige New In Chess werd vanaf 1984 ook de internationale schaakwereld bereikt. Als de uitgeverij, via Amsterdam, in 1987 uiteindelijk in Alkmaar terechtkomt, groeit het blad uit tot het beste schaakmagazine ter wereld.


Het vervolg is te lezen op www.grootmeesterinhetuitgeven.nl en daar kun je ook het boek bestellen.